De Dellen te Nieuw-Scheemda

Molenaar: André Schuthof

Moleneigenschappen:

• Bouwjaar 1855
• adres Partorieweg 2a
• 9943 TG Nieuw-Scheemda
• eigenaar Molenstichting Midden- en Oost-Groningen
• type achtkante grondzeiler
• zelfzwichting
• functie poldermolen
• inrichting 2 vijzels
• gevlucht 23.00 m
• openstellng Van 1 april tot 1 okt.: maandagavond 19:00 uur tot zonsondergang en op afspraak
• bewegende beelden

Geschiedenis

De huidige molen is gebouwd na afbranden van een kleine voorganger uit 1793 en stond voor de laatste ruilverkaveling tot 1985 bij het plaatsje 't Waar, ten noorden van Nieuw Scheemda, voor de bemaling van het waterschap De Dellen. De laaste molenaar daar was Geert Jager.
Daar was de molen peilmolen met 2 vijzels. De houten bovenas is in 1897 vervangen door een gietijzeren exemplaar en er werd toen zelfzwichting gemonteerd. Dit alles nog steeds met houten roeden. De eerste ijzeren Potroeden dateren van 1916.
Op 23 april 1901 wordt besloten tot het plaatsen van een hulpgemaal met petroleummotor. Dit bevalt kennelijk niet en op 5 april 1907 wordt een stoommachine voor dit gemaal geleverd door Ten Horn. Op 26 april 1926 wordt besloten dat er een electromotor voor de aandrijving van de grote vijzel van de molen komt. Het hulpgemaal wordt dan afgebroken. Sinds 1926 kon één vijzel door een electromotor worden aangedreven. Deze motor en alle drijfwerk hiervan is nog los in de molen aanwezig. Van de electrische aandrijving resteert ook nog op een gietijzeren onderbonkelaar een conisch ijzeren tandwiel met 54 tanden. Ook zijn de beide vijzelwielen van gietijzer met houten kammen.
Door de eerder genoemde ruilverkaveling werd de molen overbodig. In 1985 werd de molen gedemonteerd en naar de huidige locatie aan het Termunterzijldiep bij Nieuw Scheemda verplaatst.
Sinds 1986 is de molen weer bedrijfsvaardig en draait nu regelmatig dankzij de inzet van vrijwillig molenaars. In geval van nood ondersteunt de molen het bij de molen gebouwde gemaal van de polder Tichelwaark (260 Ha groot).
Sinds 1 juni 2001 heeft molen De Dellen een bijzondere ‘buurman’, namelijk de enige paaltjasker van Groningen. Dit molentje stond sinds 1992 in Midwolda aan de Midwolderplas, maar kon daar niet worden gehandhaafd vanwege hoge bomen en bossages die in zijn directe omgeving groeiden. Toenmalige beheerder Molenstichting Oldambt vond uiteindelijk ‘onderdak’ voor de paaltjasker nabij ‘lotgenoot’ De Dellen.

Op 20 september 2020 verloor het wiekenkruis een roede tijdens het draaien. Daarna zijn de andere roedes ook verwijderd en wordt een crowd-funding ingezet om de noodzakelijke bedragen te verkrijgen om nieuwe roedes te kunnen steken..

Begin 2023 werden de nieuwe roedes gestoken en kon verder herstel plaatsvinden. op 16 juni 2023 vond de heropening plaats en kon er weer worden gemalen.