Vestingmolen te Bourtange

Molenaars:    Hilvert Bossen 0599-313128   h-bossen@hetnet.nl

                        Joep Gründemann 06-44543430 vestingmolen@gmail.com

Moleneigenschappen:

  • Bouwjaar 1980
  • adres Kapitein Prottstraat 1C
  • 9545 PE Bourtange
  • eigenaar gemeente Westerwolde
  • type open standermolen
  • houten borstroedes met oplangers
  • functie koren- en pelmolen
  • inrichting 1 koppel maalstenen, 1 pelsteen.
  • houten gevlucht 17.50 m (borstroedes met oplangers)
  • openstelling Van april tot november zaterdags van 13:00 to 16:00 en zeer regelmatig op zondagen. Verder op verzoek.
  • bewegende beelden
  • Filmpje van het terugplaatsen van de roedes in september 2023

Geschiedenis

De molen is een kopie van de oorspronkelijke molen (van de standerdmolen bij Ter Haar) en is in het kader van de reconstructie van de vesting in 1980 nieuw gebouwd. Overwogen is of de molen van Ter Haar weer terug gebracht werd naar de vesting Bourtange, maar aan het maken van nieuwbouw werd de voorkeur gegeven.

De molen werd gebouwd door molenmakerij Doornbosch en werd op 8 augustus 1980 door de toenmalige Commissaris der Koningin, mr. E.H. Toxopeus, officieel in werking gesteld.

Standerdmolen
Het betreft hier een open standerdmolen met een bolgebogen kap; de voorzijde is gedekt met verticale planken. De molen heeft geen afzonderlijk luiluifeltje, de achterkant van het dak springt daartoe in zijn geheel iets uit. De houten borstroeden zijn oud-Hollands opgehekt en de molen heeft een vlucht van 17,50 meter. en een houten as.

In 1981 werd de molen uitgerust met een koppel maalstenen en één pelsteen.

Behoud

  • In 2001 kreeg de molen een nieuw hardhouten gevlucht (Bilinga) nadat één van de enden (amerikaans grenen) tijdens het draaien afbrak.
  • In 2006 werd de steenbalk vervangen. Hiertoe werd de gehele molenkast op ‘stelten’ gezet en de oude steenbalk langs één van de zijwegen uitgewisseld voor een nieuw exemplaar.
  • In 2012 werd de bovenste kruisplaat van het onderstel vernieuwd.
  • In 2013 er een nieuw maalronsel in, na breuk van staven en kammen.
  • Het windkoppel werd in 2018 vernieuwd.
  • In 2020 zijn er nieuwe trapleuningen gemonteerd, Ook werd schade aan de kast door een specht hersteld.
  • In februari 2023 zijn de houten oplangers verwijderd, om te worden vervangen. Na ruim 22 jaar was de kwaliteit achteruit gegaan en gaten maakten dat de veiligheid niet kon worden gewaarborgd. Tijdens het verwijderen ervan werden de borststukken ook uitgenomen, om er gaten in te repareren. Daarna bleek, dat de (houten) askop ook gerepareerd moest worden. Een paar rotte stukken worden uitgehakt en nieuwe blokken worden eringelijmd. Ook worden er op de 4 hoeken hoeklijsten geplaatst, om de stijfheid te vergroten.
  • Het gepotdekselde dak wordt bekleed met EPDM-stroken in oktober 2023, om de jarenlangen lekkage nu definitief op te lossen.

 

In 2006 werd de steenbalk vervangen. De kast werd opgevijzeld en ondersteund door palen

In 2012 werd de bovenste kruisplaat vervangen

2020

De trapleuningen zijn vervangen in 2020.

In 2023 worden de Bilinga oplangers vervangen. Deze  hebben 23 jaar dienst gedaan en begonnen slechte plekken te vertonen. Tijdens het verwijderen ervan werden de (ook Bilinga) borststukken ook uitgenomen, om gaten te repareren. Daarna bleek, dat de (houten) askop ook gerepareerd moest worden. Een paar rotte stukken worden uitgehakt en nieuwe blokken worden erin gelijmd. Ook worden er op de 4 hoeken hoeklijsten geplaatst, om de stijfheid te vergroten.

De nieuwe oplangers zijn van Douglas.

Op 27 september 2023 werd na 33 weken de molen onder brede belangstelling weer voorzien van zijn houten roedes.